Av Hjørdis Vagle, smårar gardin stalker med et godt hjerte

Eg hugsar ein gong, ikkje så mange år sidan, at folk kunne stå og småprate med kvarandre i oppkjørsla utan at det fekk konsekvensar for blodtrykket. No spring dei forbi kvarandre med blikket festa i noko som enten er ein skjerm eller ei indre tidsfrist. Det er som om sjølve lufta har fått puls. Ein stressa ein. Og eg ser det – frå kjøkkenvindauget, bak dei gamle, trygge gardinene eg aldri får meg til å bytte.

I dag, til dømes: Klokka er 07:46. Den unge mora i rekkehuset nedom spring til bilen med ein yoghurt i den eine handa og ein sur unge i den andre. Ho gløymer sekken, kjem springande tilbake, og bannar lavt medan ho prøver å låse døra med armbogen. Eg kjenner meg att i ho, men noko er endra. Me sprang før òg, men ikkje med same panikken i kroppen. Me hadde ikkje GPS som sa “du er tre minutt bak skjema” for kvart lite avvik i livet.

Og klokka 11:22, ved busshaldeplassen: Ein gamal mann med hatt (han som før tok seg tid til å mata duene ved Joker) står no og stirer på ein buss som køyrde forbi for tidleg. Han rista ikkje på hovudet eingong. Han berre snudde seg og gjekk – som om det er vanleg at tida ikkje ventar på deg lenger. At systema har slutta å tilpasse seg menneske, og heller krev at me tilpassar oss dei. Og gud forby at du spør nokon om hjelp, dei har jo “eit møte”.

Før, når posten kom (ja, eg hugsar post), stod folk og prata over postkassene. No kjem det berre reklame, og den kuttar me ut med klistremerke. “Nei takk til alt.” Ja, det er kanskje overskrifta på heile samtida: Nei takk til alt som tek tid, alt som krev eit blikk, ein samtale, ein pause.

Og ikkje sei det berre er byane. Pjuskeby har fått sitt. Me har fått ein såkalla “drop-in NAV-dag” (høyr på det uttrykket!), men folk dreg derifrå med auka angst og brosjyrar på bokmål. Me har fått fleire vegar, men færre besøk. Me har fleire val, men mindre ro. Og det hastar med alt – bortsett frå det å vera med kvarandre.

Eg spør: Når vart det så uuthaldeleg å berre vere i lag utan plan? Når vart det meir akseptabelt å svare “travel” enn “ensam”?

Frå mi post, med innsikt og innsyn frå kjøkkenvindauget, seier eg berre:

Me må slutte å ha det så travelt med å leve, at me gløymer å vera i livet.

Hjørdis Vagle
Observatør og tidens motstandar
Øvre Knortelia, Pjuskeby

*Hastig går dagen,
farten skal tvinga pausa ut
pausa ut av vår urolige tråk.

Kvifor bør alt mas
travast så fælt?
Kan me ikkje stoppe
og snakke og sjå?*

Facebook Twitter