Kakekast og kulturkræsj i Tjafs-myra (Innlandetstrupen): Ein operaforestilling med fløyte og flatbrød

📘 Gjør mora di stolt! 🐦 X det! 📨 Spre som rykter på Joker! 🔗 Kopier og lim!

Av Torgny Brølteblæst, vokalist på midlertidig pensjon og kulturanalytiker med lang nese og hørselskade.

Tjafs-myra (Innlandetstrupen) – Det byrja med ein blokkfløyte og enda i flatbrødkatastrofe. Tjafs-myras lenge varsla operaforsøk, “Sølet og Stoltheten”, blei framført for eit halvfullt grendehus og ein overfull pølsebu. Og eg, Torgny Brølteblæst, sat sjølvsagt fremst med øyrepropp i det eine øyret og traumer i det andre.

Eg hadde knapt fått satt meg på den klamsete plaststolen frå Pløsa Rumpenæs’ Kondolansesamling (brukes berre ved revyar og urnenedsettingar), før det byrja: Ein åpningsarietta på vaskekjeller-blokkfløyte, blåst fram av ein nervøs niåring med dobbel sykkelbukse og pannebånd. Ein tone så skjærande at sjøl kattene i Møkk-myra flykta inn i fjernvarmerøra.

“Som min gamle dirigent Doffen Rødnese sa: Når fiolinene hyler, er det på tide å gå heim.”

Drama i Tjafs-myra: Kva som gjekk gale

• Teknisk trøbbel: Miksebordet, lånt frå Kråkkas Pølsebu, eksploderte under første refreng. Det sendte både røyk og pølselukt ut over scenen, noko som fekk fleire i publikum til lselukt ut over scenen, noko som fekk fleire i publikum til \u00tru det var grillpause.
• Scenedesign: Eit sceneteppe sydd av gamle vaffeldukar og gamasjar frå Rumpenæs-familien slutta å virke midt i tredje akt, og forsvant ned i ein sceneluke saman med tenoren.
• Kostymeulykke: Hovudrolla, spelt av Dutti Snultbakken, kom ut kledd som ei blanding av mjølkespann og bjørk. “Det skal vere symbolsk,” sa regissøren, før ho sjølv gjekk i lås bak eit scenemøblement laga av flatbrød og skam.

Publikum: Frå apati til applaus – ein analyse

Framføringa starta framfor eit stille publikum, kor fleire satt med strikketøy, gamasjeskrap og sau under stolen. Eg observerte følgjande:

• Fru Bolla Kleppås strikka seg gjennom heile tredje akt. Ingen reagerte – ikkje ein gong ho sjølv.
• Lurifax Møkkebekk delte ut hjemmebrent drops under pause, noko som løfta stemninga men senka tonereint gehør.
• Ein einsleg applaus kom frå Kjåkke Rumpenæs, men det viste seg å vere eit myggklask.

Den tekniske fiaskoen: Når mikrofonen møter fiolinen

Under finalenummeret, “Ode til Søla”, braka det laust. Tenoren (fortsatt delvis i sceneluke) song med eit lydnivå berre ein gammal bilalarm kunne matche. Mikrofonen, festet med brøddeig og god tru, tok fyr. Fiolinen – for anledningen eit gammalt vaskebrett frå Snella Brødballs garasje – knakk i to som ein poetisk metafor på kulturell overmot.

Kulturtraume frå arkivet: Då eg sjølv spelte ‘Bjørnen i Brølebø’

Det minna meg unekteleg om den famøse revyen i Brølebø i -84, der eg spelte ein metaforisk isbjørn i varmebølgje. Vi hadde berre éin effekt – ein dampmaskin som aldri slutta. Den står der visst endå.

Torgnys dom:

Sølet og Stoltheten kunne ha vore eit meisterverk, hadde det ikkje vore for regi, skodespel, lyd, lys og publikum. Men det hadde noko. Ein slags sprø sjel. Ein rå, uforklarleg vilje til å lage kunst i ei myr full av flatbrød og nedarva feilgrep.

Konklusjon:

Så kva lærte vi av denne operaen i Tjafs-myra?
At det er mogleg å lage kultur utan kompetanse – men ein burde ikkje gjere det med miksebord frå ein pølsebu.

🔗 Lenker:
👉 “Tårer, tordenskrell og tuba – revy i Snurp-strupen gjekk heilt galt”
👉 “Eg såg kultur dø i Møkk-haugen” – Brølteblæsts verste minner